Σκακιστικό Blog

Secrets of Chess Training
Συγγραφέας: Mark Dvoretsky
Σελίδες: 218
Εκδοτικός Οίκος: Batsford


Όταν ένα βιβλίο χαρακτηρίζεται ως ‘ Βιβλίο της Χρονιάς’ από την Αγγλική Σκακιστική Ομοσπονδία σίγουρα δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο. Ο συγγραφέας και  προπονητής Mark Dvoretsky θεωρείται όχι άδικα ως ο κορυφαίος προπονητής σήμερα στον κόσμο. Στο βιβλίο αυτό, που καλύπτει μόνο φινάλε , αποκαλύπτει το είδος της προπόνησης που ακολουθεί με την εμπειρία τόσων ετών στην προπονητική και που βοήθησε σκακιστές όπως οι Yusupov, Bareev, Dreev, Dolmatov, Lautier και πολλοί άλλοι.

My System
Συγγραφέας: Aron Nimzowitsch
Σελίδες: 260
Εκδοτικός Οίκος: Hays Publishing


Κλασσικό βιβλίο που άλλαξε τον τρόπο  σκέψης στο σύγχρονο σκάκι. Αποτελεί ένα βιβλίο στρατηγικής που θεωρείται ότι το έχουν διαβάσει σχεδόν όλοι οι κορυφαίοι σκακιστές.

Το My System χωρίζεται σε τρία μεγάλα μέρη:

• Το πρώτο αναφέρεται στα βασικά «στοιχεία» του σκακιού τα οποία θεωρεί ότι είναι: το κέντρο, οι ανοιχτές γραμμές, το παιχνίδι στην προτελευταία και τελευταία γραμμή, το ελεύθερο πιόνι, το κάρφωμα, η επίθεση εξ αποκαλύψεως, οι αλλαγές και η αλυσίδα πιονιών.
• Το δεύτερο μέρος αναφέρεται στο στρατηγικό παιχνίδι και περιλαμβάνει τα εξής κεφάλαια: το κέντρο, τα διπλωμένα πιόνια, το απομονωμένο πιόνι, οι δυο αξιωματικοί, το ισχυρό τετράγωνο που υποστηρίζεται από πολλά κομμάτια (αγγλικός όρος: overprotection) και τέλος το παιχνίδι εναντίων των αδυναμιών του αντιπάλου.
• Το τρίτο και μεγαλύτερο σε έκταση μέρος έχει αναλυμένες παρτίδες που βοηθούν τον αναγνώστη να κατανοήσει στην πράξη όλα όσα έμαθε στο προηγούμενο τμήμα του βιβλίου.

Learn from the Legends - Chess Champions at their Best
Συγγραφέας: Mikhail Marin
Σελίδες: 312
Εκδοτικός Οίκος: Quality Chess


O εκδοτικός οίκος Quality Chess, ο οποίος δημιουργήθηκε το 2004, καταφέρνει να κρατά πολύ υψηλό επίπεδο σε όλα τα βιβλία που εκδίδει. Ένα από αυτά είναι το εκπληκτικό Learn from the Legends που κέρδισε και τον διαγωνισμό του ΄βιβλίου της χρονιάς΄ για το 2004 από το γνωστό site www.chesscafe.com.

Το βιβλίο περιέχει 8 κεφάλαια. Κάθε ένα από αυτά αναλύει την ικανότητα ενός ‘θρύλου’ του παγκόσμιου σκακιού να χειρίζεται με εξαιρετική ικανότητα ένα συγκεκριμένο είδος θέσεων. Συγκεκριμένα το βιβλίο περιέχει τα εξής θέματα:

H.O.T. Chess
Συγγραφέας : Paul Motwani
Σελίδες : 192
Εκδοτικός Οίκος : Batsford

Το H.O.T. Chess είναι σίγουρα ένα σκακιστικό βιβλίο διαφορετικό από τα συνηθισμένα. Ο συγγραφέας Paul Motwani, πρώην παγκόσμιος πρωταθλητής κάτω των 17 και πρώτος γκραντμαίτρ της Σκοτίας, καταγράφει τον ιδιαίτερο προσωπικό του σκακιστικό τρόπο σκέψης στο πρώτο από μια σειρά βιβλίων που έχει γράψει.

Ξεκινώντας από τον τίτλο του βιβλίου που είναι το ακρωνύμιο Η.Ο.Τ. Chess (Highly Original Thinking Chess) ο συγγραφέας μας προϊδεάζει για το πρωτότυπο περιεχόμενο του βιβλίου. Χρησιμοποιεί ακρωνύμια όπως το F.A.C.E (fear, allegro, consistency, enjoyment) και C.H.A.M.P. (calculation, harmony, alertness, memory, preparation) τα οποία θεωρεί ότι βοηθούν στην απομνημόνευση κανόνων και ιδεών. Περιέχει πολλές θεαματικές παρτίδες κυρίως του ίδιου με διασκεδαστικές αναλύσεις. Υπάρχει ποικιλία στα ανοίγματα με πολλές ενδιαφέρουσες ιδέες. Στο άνοιγμα υπάρχουν συχνά μέσα στις αναλύσεις ακόμα και ολόκληρες άλλες αναλυμένες παρτίδες που βοηθούν τον αναγνώστη να κατανοήσει τις ιδέες αλλά και τις παγίδες του κάθε ανοίγματος. Τον κύριο λόγο στις παρτίδες έχουν οι τακτικές θέσεις μιας και ο συγγραφέας χαρακτηρίζεται από το επιθετικό στυλ παιχνιδιού.

Endgame Strategy
Συγγραφέας : Mikhail Shereshevsky

Σελίδες : 218
Εκδοτικός Οίκος : Pergamon

Ένα από τα πλέον κλασσικά και χρήσιμα βιβλία για φινάλε είναι το Endgame Strategy του Mikhail Shereshevsky, το οποίο εκδόθηκε το 1985.

Σε αντίθεση με άλλα βιβλία για φινάλε που κατηγοριοποιούνται με βάση το υλικό, το βιβλίο αυτό χωρίζεται με κριτήριο τους κανόνες και το στυλ παιχνιδιού στο φινάλε.

Συγκεκριμένα το βιβλίο χωρίζεται στα ακόλουθα κεφάλαια :

Στη διάρκεια της τελικής φάσης του πανελληνίου σχολικού πρωταθλήματος στη Χαλκιδική (Απρίλιος 2004), καθώς και της ημιτελικής(νομαρχιακής) φάσης της Θεσσαλονίκης-Χαλκιδικής (Μάρτιος 2004) διανεμήθηκε ένα ερωτηματολόγιο (300 + 400 αντίτυπα αντίστοιχα) στους γονείς των μαθητών με στόχο το ... καλύτερο σκάκι για τα παιδιά. Συντάκτης του ερωτηματολογίου ήταν ο ΥΜ Βαγγέλης Βιδάλης.
Νομίζουμε ότι είναι η πρώτη φορά που γίνεται μία τέτοια προσπάθεια καταγραφής ορισμένων πτυχών του σχολικού σκακιού. Ορισμένα από τα αποτελέσματα του ερωτηματολογίου στο πανελλήνιο σχολικό πρωτάθλημα  επιβεβαιώνουν κάποιες υποθέσεις που γινόταν εμπειρικά έως σήμερα, ενώ κάποια άλλα αποκαλύπτουν πολύ ενδιαφέροντα νέα στοιχεία.
Συμπληρώθηκαν 116 ερωτηματολόγια. Το 81% προερχόταν από γονείς αγοριών και το 19% από γονείς κοριτσιών. Ιδιαίτερα μεγάλη ήταν η ανταπόκριση των γονέων παιδιών ηλικιών από 7 έως 11 ετών (πάνω από 75%). Οι απαντήσεις προήλθαν από γονείς που κατοικούν σε όλη την επικράτεια.

Η Ακαδημία Σκάκι πιστεύει στην αξία  του προγράμματος  «Σκάκι στα Σχολεία» σε Δημοτικά και Γυμνάσια  και αναλαμβάνει μαθήματα σκάκι σε σχολεία που ενδιαφέρονται να το εντάξουν σαν εξωσχολική δραστηριότητα με τη βοήθεια Συλλόγων Γονέων. Εφαρμόζουμε το πρόγραμμα την τελευταία 15ετία στα πρότυπα άλλων κρατών (Αγγλία, Τουρκία, Αρμενία κτλ.)  με μεγάλη επιτυχία, καθώς εκατοντάδες παιδιά από σχολεία όλης της Αττικής έχουν μυηθεί στα μυστικά του σκακιού από τους προπονητές της Ακαδημίας Σκάκι.

Το βιβλίο «Τα Πρώτα Βήματα στο Σκάκι» (Κώστας Τσιάμης και Γιάννης Κατσίρης, Αθήνα 2010) αποτελεί την ολοκληρωμένη εκδοχή αρχικών μαθημάτων, που είναι απολύτως απαραίτητα σε κάθε αρχάριο σκακιστή οποιασδήποτε ηλικίας. Είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί αυτόνομα και άνευ διδασκάλου από ενήλικους αρχαρίους και παιδιά από Γ’ Δημοτικού και μεγαλύτερα. Τα μικρότερα παιδιά αναγκαστικά χρειάζονται τη βοήθεια κάποιου δασκάλου, γονιού ή μεγαλύτερου αδελφού για να κατανοήσουν ορισμένες έννοιες.

Για να αποκομίσει τα μέγιστα οφέλη ο μαθητής πρέπει να διαβάζει προσεκτικά τη θεωρία κάθε κεφαλαίου και τα παραδείγματα που την ακολουθούν. Στη συνέχεια ακολουθούν ασκήσεις τις οποίες καλείται να λύσει είτε κατευθείαν από το διάγραμμα είτε με τη χρήση σκακιέρας. Αν γίνεται χρήση σκακιέρας δε θα πρέπει να κινούνται τα κομμάτια, αλλά η λύση πρέπει να βρίσκεται νοερά.

Ο Μπόμπι Φίσερ θεωρείται, όχι άδικα, ένας από τους καλύτερους σκακιστές όλων των εποχών.

Κέρδισε το Παγκόσμιο πρωτάθλημα το 1972 από τον Ρώσο Μπόρις Σπάσκι και έγινε ο πρώτος, και μοναδικός μέχρι στιγμής, Αμερικανός παγκόσμιος πρωταθλητής.

Έχασε τον τίτλο το 1975 καθώς αρνήθηκε να παίξει ματς για τον τίτλο εναντίον του Ρώσου Ανατόλι Κάρποβ καθώς δεν είχαν γίνει δεκτοί κάποιοι όροι που είχε θέσει για να συμμετάσχει.

Από τότε αποχώρησε από το αγωνιστικό σκάκι το όποιο έχασε στο απόγειο του το ίσως μεγαλύτερο σκακιστικό ταλέντο όλων των εποχών.

ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΣΤΟ ΣΚΑΚΙ

Έχει αποτελέσει θέμα πολλών συζητήσεων το κατά πόσο εξαρτάται η σκακιστική ικανότητα από το ταλέντο που διαθέτει κάθε σκακιστής. Είναι γενικά αποδεκτό ότι για να μπορέσει ένας σκακιστής να φτάσει σε υψηλό επίπεδο, χρειάζεται να έχει ταλέντο. Εκτός από το ταλέντο, όμως, απαιτείται και πολλή δουλειά για να το αναδείξει.

Το να αντιληφθεί κάποιος έμπειρος  προπονητής ότι ένας μαθητής του έχει ταλέντο, είναι γενικά εύκολο. Η ικανότητα του παιδιού να αφομοιώνει γρήγορα τους κανόνες που διδάσκει ο προπονητής, η βελτίωση από μάθημα σε μάθημα, καθώς και η ικανότητα να παίζει γρήγορα και σωστά, είναι χαρακτηριστικά στοιχεία που συνθέτουν ένα ταλαντούχο σκακιστή. Ιδιαίτερα οι παρτίδες μπλιτζ, όπου κύριο ρόλο στην επιλογή των κινήσεων παίζει η διαίσθηση και όχι η σε βάθος μελέτη της θέσης, μπορούν να δείξουν στον προπονητή πιο εύκολα, τον τρόπο σκέψης του παιδιού και  εάν έχει ταλέντο ή όχι.

 «Το σκάκι είναι στην ουσία του ένα παιχνίδι, στη μορφή του μία τέχνη, και στην εκτέλεσή του... μία επιστήμη»  Baron Tassilo (Γερμανός Μαιτρ, ιστορικός και θεωρητικός του σκακιού που έζησε το 19ο αιώνα)

Τα τελευταία χρόνια το σκάκι στην Ελλάδα γνωρίζει μεγάλη άνθιση ιδιαίτερα στις μικρές ηλικίες. Πολλοί γονείς αποφασίζουν να εγγράψουν τα παιδιά τους σε κάποιο σκακιστικό σύλλογο ή σε κάποιο σκακιστικό τμήμα του σχολείου το οποίο εντάσσεται στις εξωσχολικές δραστηριότητες του συλλόγου γονέων. Γνωρίζουν ότι το σκάκι βοηθά στη διάπλαση του χαρακτήρα και την ανάπτυξη της σκέψης των παιδιών τους, ωστόσο  ενδέχεται να μη γνωρίζουν όλες τις θετικές επιδράσεις του σκακιού στον άνθρωπο. Στο παρόν άρθρο θα προσπαθήσω να συνοψίσω τα στοιχεία εκείνα που καθιστούν το σκάκι ένα πολύ καλό και χρήσιμο εργαλείο για τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών, καθώς και τη βοήθεια που προσφέρει στη βελτίωση της απόδοσής τους στο σχολείο.

 
Ο παγκόσμιος πρωταθλητής Μάγκνους Κάρλσεν γεννήθηκε το 1990 στη Νορβηγία.   Έπαιξε το πρώτο του τουρνουά σκάκι σε ηλικία 8 ετών, και έγινε ο τρίτος νεότερος γκρανμάστερ στην ιστορία, σε ηλικία 13 ετών. Η βελτίωση του σε μικρή ηλικία ήταν εκπληκτική. Έχει κερδίσει ήδη πολλά μεγάλα σκακιστικά τουρνουά. Θεωρείται κυρίως στρατηγικός παίκτης με εκπληκτική ικανότητα στα φινάλε. Στις παρτίδες του συνήθως προτιμά να μην ρισκάρει και να διατηρεί ένα μικρό πλεονέκτημα το οποίο αυξάνει σταδιακά, θυμίζοντας αρκετά τον πρώην παγκόσμιο πρωταθλητή Ανατόλι Κάρποβ.

Στις σύγχρονες εποχές που διανύουμε οι γονείς θέλουν να συνδυάσουν τις σχολικές με τις εξωσχολικές δραστηριότητες, όσο καλύτερα μπορούν. Και το σκάκι είναι μία από τις  δραστηριότητες που έχει αναγνωριστεί, σε όλο τον κόσμο, ως θεμέλιο της ισχυρής διάνοιας. Το σκάκι είναι γνωστό πως ενισχύει την αίσθηση της αυτοπεποίθησης και της αυτοεκτίμησης, και βελτιώνει τις δεξιότητες επικοινωνίας. Διδάσκει τις αξίες της σκληρής δουλειάς, της συγκέντρωσης και της αντικειμενικότητας.