Προχωρημένοι

Αντίθετα Ροκέ - Μέρος 1ο

Επιμέλεια Κώστας Τσιάμης

Στις θέσεις που έχουν γίνει αντίθετα ροκέ κάθε παράταξη προσπαθεί να επιτεθεί συνήθως στον αντίπαλο βασιλιά. Η επίθεση κάθε παράταξης γίνεται κυρίως με πιόνια και έχει στόχο να ανοίξει γραμμές προς τον αντίπαλο βασιλιά. Βασικές προϋποθέσεις για μια τέτοια επίθεση είναι οι ακόλουθες:

1) Το κέντρο να είναι κλειστό ή τουλάχιστον να είναι σταθερό.

2) Να έχει αδυναμίες η άμυνα του αντίπαλου βασιλιά.

3) Να μπορούμε εύκολα να φέρουμε κομμάτια για να έχουμε μεγαλύτερη συγκέντρωση δυνάμεων από τον αντίπαλο στην πτέρυγα που κάνουμε επίθεση.

Η πιο συνηθισμένη περίπτωση που εμφανίζονται τέτοιες επιθέσεις είναι η σικελική άμυνα όπου σχηματίζεται περίπου η παρακάτω

πιονοδομή.

Το σχέδιο του λευκού είναι f3-g4-h4-g5-h5-g6 για να ανοίξει στήλες και παράλληλα να αδυνατίσει το πιόνι e6. Από την άλλη πλευρά ο μαύρος έχει ήδη τη στήλη c ανοιχτή που όμως δεν αρκεί και χρειάζεται να ανοίξει και άλλες στήλες με τις προωθήσεις b5-b4-a5-a4-b3.

Ο χειρισμός τέτοιων θέσεων απαιτεί πολύ καλό μέτρημα και συνδυασμό άμυνας και επίθεσης. Συνήθως η παράταξη που αποκτά την πρωτοβουλία και έχει πιο γρήγορη επίθεση είναι η νικήτρια. Ακολουθούν παραδείγματα που βοηθούν στην εξοικείωση με τέτοιου είδους θέσεις.

Στην παρτία που ακολουθεί αρκούν ορισμένες ανακρίβειες από τον μαύρο για να πάρει ο λευκός την πρωτοβουλία και να κάνει πρώτος επίθεση.

Yudasin,Leonid 2580  -  Castillo Trujullo,Luis

B80

1.e4 c5 2.Nf3 d6 3.d4 cxd4 4.Nxd4 Nf6 5.Nc3 a6 6.Be3 e6 7.f3 Be7 8.Qd2 Qc7 9.0-0-0 0-0?!

Ο μαύρος σε αυτή τη βαριάντα συνήθως αποφεύγει να κάνει γρήγορα ροκέ. Καλύτερο θεωρείται το 9...Nc6 10.g4 b5 11.Nxc6 Qxc6 12.h4 Bb7 13.Kb1 Nd7 14.Ne2 Ne5 με πλούσιο παιχνίδι και για τις 2 δυο παρατάξεις ½-½ Ivanchuk,V (2695)-Polgar,J (2630)/Buenos Aires 1994.

10.g4 b5

Οι 2 αντίπαλοι ακολουθούν το σχέδιο της επίθεσης με πιόνια.

11.Bd3 Bb7 12.h4 Nbd7 13.h5 

Σημαντική λεπτομέρεια: Αν 13.g5? Nh5 και τα μαύρα καθυστερούν σημαντικά την επίθεση του λευκού.

 13...b4 14.Nce2 Rfc8?!

Ο λευκός είναι έτοιμος να κάνει πρώτος διάσπαση γι αυτό το λόγο καλύτερο ήταν το άμεσο χτύπημα στο κέντρο 14...d5 15.g5 (15.exd5? Nxd5∓) 15...Nxe4 16.Bxe4 (16.fxe4? dxe4∓) 16...dxe4 17.Nxe6 fxe6 18.Qxd7 Rac8 19.Qxe6+ Kh8 20.Nd4∞.

15.g5 Ne8 16.g6! 

Diagram

Τα λευκά κατορθώνουν να κάνουν πρώτα την τυπική διάσπαση

Nf8?!

16...Ne5 17.gxf7+ Kxf7 18.Nf4 Nxd3+ 19.Nxd3+=.

17.gxf7+ Kxf7 18.Qxb4±

Τα λευκά δεν φοβούνται να πάρουν πιόνι που θα ανοίξει την στήλη β για τα μαύρα γιατί ο μαύρος δεν έχει καλή τοποθέτηση κομματιών.

Rab8 19.Qd2 Bf6 20.f4 Kg8 21.Rhg1 Kh8 22.f5 exf5 23.exf5 Bd5 24.b3 Qc5?

Λάθος σε ήδη πολύ δύσκολη θέση για τα Μαύρα.

Diagram

25.Nb5!+- Qc6 26.Na7 Qb7 27.Nxc8 Rxc8 28.Kb1 Nc7 29.h6

Diagram

Τα λευκά συνεχίζουν το σχέδιο που από την αρχή εφάρμοσαν και ανοίγουν γραμμές.

Be4 30.hxg7+ Bxg7 31.Bd4

Κέρδιζε και το θεαματικό 31.Rxg7 Kxg7 32.Bh6+ Kf7 33.Qg5+-.

31...Bxd4 32.Nxd4 Bxd3 33.Qg5 Ng6 34.Rxd3 1-0

Στην επόμενη παρτίδα φαίνονται οι δυνατότητες που έχουν τα μαύρα για δυναμικό παιχνίδι στην Σικελική.

Topalov,V 2630  -  Kasparov,G 2805

B80

1.e4 c5 2.Nf3 Nc6 3.d4 cxd4 4.Nxd4 e6 5.Nc3 d6 6.Be3 Nf6 7.f3 Be7 8.Qd2 0-0 9.g4 a6 10.0-0-0 Nxd4

Παίζεται και η βαριάντα 10...Nd7 11.h4 Nde5 12.Qg2 (12.Nxc6 bxc6 13.Be2 Rb8 14.g5+= 0-1 Short,N (2630)-Kasparov,G (2750) Belfort 1988) 12...Nxd4 13.Bxd4 Nc6 14.Be3 b5 15.g5 Qa5 16.Kb1 b4 17.Ne2+= 1-0 Morozevich,A (2723)- Short,N (2697) Sarajevo 1999.

11.Bxd4 b5 12.Kb1

12.Bxf6?! Bxf6 13.Qxd6 Qa5.

12...Bb7 13.h4 Rc8 14.g5 Nd7

Αν 14...Nh5? 15.Bh3 και σε σχέση με το αντίστοιχο σχόλιο στην προηγούμενη παρτίδα ο μαύρος έχει πρόβλημα με τον ίππο στο h5.

15.a3

Diagram

15.Rg1 b4 16.Ne2 (16.Na4? Bc6 17.Qxb4 d5-+) 16...Ne5 17.Rg3?! Nc4 18.Qc1 e5! 19.Bf2 a5 20.Bg2 Ba6 21.Re1 a4 22.Bh3 Rc6 23.Qd1 d5-+ Topalov,V-Kasparov,G/Amsterdam Euwe-mem (3)/1995/0-1 (28)] Ο Topalov διαφοροποιείται από προηγούμενη παρτίδα με αντίπαλο πάλι τον Kasparov που είχε παιχτεί λίγους μήνες πριν. Ο λευκός θέλει να διατηρήσει τον ίππο στο γ3 αλλά το αρνητικό στοιχείο της κίνησης είναι ότι δίνει στόχο στον μαύρο για να ανοίξει γραμμές που το εκμεταλλεύεται άμεσα ο μαύρος.

 15...Ne5 16.Qe3

.Αν 16.Bxe5?! dxe5 Και ο μαύρος έχει τον έλεγχο του κέντρου.

16...Nc4 17.Bxc4 Rxc4 18.Rhg1 b4 19.axb4 Rxb4 20.Rg2

Χάσιμο χρόνου. Καλύτερο ήταν το h5.

Ba8

Με την κίνηση αυτή ανοίγεται ο δρόμος για να διπλώσει ο μαύρος τους πύργους στην στήλη β και να πιέσει το β2.

21.b3

Φαίνεται καλό αλλά δεν οδηγεί κάπου το 21.Bf6 Bxf6 22.gxf6 Qxf6 23.Rxd6 Rfb8 24.b3 Qxh4=+. Καλύτερο ήταν το 21.Bc5! Rb8 22.Rgd2 (22.Bxd6? Bxd6 23.Rgd2 Rxb2+ 24.Kxb2 Qb8+ 25.Ka2 Bf4∓) 22...d5∞.

21...a5 22.h5 Qc7

Με την απειλή e5.

23.Bf6 Rfb8

23...gxf6?? 24.gxf6+ Kh8 25.Qg5+-.

24.Bxe7

24.h6 a4.

24...Qxe7

Diagram

Η θέση του μαύρου είναι καλύτερη επειδή μπορεί εύκολα να ανοίξει γραμμές στην άμυνα του λευκού βασιλιά με την κίνηση α4.Αντίθετα ο λευκός αν επιχειρήσει να παίξει g6 τότε ακολουθεί η τυπική αντίδραση fxg6 hxg6 h6 που κρατά κλειστές τις γραμμές στον μαύρο βασιλιά.

25.Rd4

Ο λευκός σωστά προσπαθεί να αλλάξει βαριά κομμάτια για να εξασθενίσει την επίθεση του μαύρου. Αν 25.h6? a4 με αποφασιστική επίθεση.

25...e5

Ο μαύρος έχει την πρωτοβουλία. Παρόλα αυτά χρειάζεται προσοχή. Αν 25...Qa7?? 26.Rxb4+- και τώρα κερδίζει ο λευκός!

 26.Rxb4 axb4!?

Ενδιαφέρουσα ιδέα από τον Kasparov. Ενώ σε όλη την παρτίδα στόχος του μαύρου ήταν να ανοίξει την στήλη β τώρα την κλείνει! Η ιδέα είναι ότι απομακρύνεται ο ίππος από το κέντρο και ανοίγει η στήλη α.

27.Na2

27.Na4 Bc6 28.Nb2 Bb5 29.Rd2 Qc7∓ ; 27.Nd5 Bxd5 28.exd5 Qb7∓.

27...Qc7 28.Qd3 Kf8

Η ιδέα είναι να βοηθήσει κ ο μαύρος βασιλιάς το πιόνι δ6 αν χρειαστεί

29.g6

29.Rd2 Ke7∓.

29...fxg6

29...hxg6 30.hxg6 f6 31.Rh2.

30.hxg6 h6 31.f4 exf4 32.Rf2 Kg8 33.Rxf4 Qc5 34.Rf1 Qb5 35.Rc1?

35.Qf3 Qe8!-+ ; 35.Qxb5 Rxb5 36.Rd1 Bxe4 37.Rxd6 Kf8³ ; 35.Rd1 Qxd3 36.cxd3 (36.Rxd3 Bxe4 37.Rxd6 h5=+) 36...Bc6=+.

 35...Qe5 36.Qc4+ Kh8 37.Rh1

Αν 37.Nxb4 Qxe4 38.Qxe4 Bxe4 39.Nd3 Bxg6∓.

37...Bxe4-+

Η διαφορά στην αξία του Be4 σε σχέση με τον Na2 είναι εμφανής.

38.Qc7

38.Rxh6+?? gxh6 39.Qc7 Rb7-+.

38...Rf8 39.Rxh6+ Kg8 40.Nc1

Παίζουν τα μαύρα και κερδίζουν

Diagram

Bxc2+! 41.Kxc2

41.Qxc2 gxh6-+.

41...Rf2+ 42.Kd3 Qd5+ 43.Ke3 Qd2+ 44.Ke4 Rf4# 0-1

Ακολουθούν ασκήσεις που βοηθούν στην εξοικείωση με τέτοιες θέσεις. Καλό είναι οι θέσεις να μπαίνουν σε σκακιέρα και να υπάρχει η μέγιστη δυνατή αυτοσυγκέντρωση σαν σε συνθήκες πραγματικής παρτίδας. Σε παρένθεση γράφεται ο χρόνος σκέψης για κάθε άσκηση. Οι λύσεις ακολουθούν στο επόμενο μέρος του μαθήματος.

Ασκήσεις:

Άσκηση 1

Kristjansson,Stefan  -  Muir,Andrew J

Παίζει ο Μαύρος. Χρόνος σκέψης 10 λεπτά.

Άσκηση 2

Santo Roman,Marc  -  Lepelletier,Benoit

Παίζει ο Λευκός. Χρόνος σκέψης 15 λεπτά.

Άσκηση 3

Van Riemsdijk,Herman C  -  Ricardi,Pablo

Παίζει ο Μαύρος. Χρόνος σκέψης 20 λεπτά.

Άσκηση 4

Yemelin,Vasily  -  Nepomnishay,Mikhail I

Παίζει ο Λευκός. Χρόνος σκέψης 10 λεπτά.

Ανόμοιοι αξιωματικοί στο μέσον

Επιμέλεια : Κώστας Τσιάμης

Στις θέσεις με ανόμοιους αξιωματικούς στο φινάλε αυξάνουν οι πιθανότητες για ισοπαλία. Στις θέσεις όμως με ανόμοιους αξιωματικούς στο μέσον της παρτίδας η παράταξη που επιτίθεται έχει συνήθως σημαντικό πλεονέκτημα. Ο λόγος είναι ότι έχει πρακτικά κομμάτι παραπάνω στο χρώμα του αξιωματικού της.

 Lugo,Blas (2420)  -  Hracek,Zbynek (2610)

[B30]

NY op New York (4), 1998

1.e4 c5 2.Nf3 e6 3.Nc3 Nc6 4.Bb5 Nge7 5.0–0 a6 6.Bxc6 Nxc6 7.d4 cxd4 8.Nxd4 Qc7 9.Re1 Bd6 10.Nd5

 Παίζεται και η συνέχεια 10.Nxc6 dxc6 11.Qh5.

10...exd5 11.exd5+ Ne5 12.f4 0–0 13.fxe5 Bxe5 14.Nf3 Bf6

Μπορούσε να δοκιμάσει και 14...Bd6 15.a4 b6 16.Qd3 Bb7 17.c4 Rfe8 18.Be3 f6 με ισορροπημένη θέση.

15.d6 Qc6 16.Kh1

 Χάσιμο χρόνου. Καλύτερο είναι 16.c3 b5 17.Bf4 Bb7 18.Qe2.

16...b5 17.c3 Bb7 18.Bf4 Rae8 19.Qd2 Qc4 20.Ne5

 Τα λευκά υποτιμούν την επόμενη κίνηση. Προτιμότερο είναι 20.Be5 Re6 21.Bxf6 Rxf6 22.Ne5 Qh4 23.Kg1.

 20...Bxe5! 21.Bxe5

Καθοριστική σημασία για την έκβαση της παρτίδας θα παίξει ο αξιωματικός, ο οποίος  βρίσκεται σε ιδανική διαγώνιο πιέζοντας το ροκέ. Αντίθετα ο λευκός αξιωματικός μπορεί να περιοριστεί εύκολα με την κίνηση f6.

 21...Re6 22.b3 Qg4 23.Bg3 h5! 24.Qf4

 Αν 24.Qf2 Rfe8 με πλεονέκτημα.

24...Qh3

 Η αλλαγή βασιλισσών δεν θα σήμανε και το τέλος των προβλημάτων όπως φαίνεται στην βαριάντα 24...Rg6 25.Qxg4 Rxg4 26.Re2 h4 27.Be5 h3.

25.Qf2 Rf6 26.Kg1?

 Λάθος σε ήδη δύσκολη θέση. Καλύτερο είναι 26.Qd2 h4 27.Kg1 Qg4 28.Be5 Rg6 με συνεργασία των κομματιών στην πίεση στο g2. Καθώς η μάχη γίνεται στα λευκά τετράγωνα ο αξιωματικός του λευκού μένει απλός θεατής.

26...Rxf2 27.gxh3 Rg2+ 28.Kf1 h4 29.Bxh4 Rxh2 30.Bg3  30...Rxh3 31.Kf2 f5

 Ο αξιωματικός δεν μπορεί να σταματήσει τα ενωμένα πιόνια που δίνουν το τελειωτικό χτύπημα.

 32.Be5 f4 33.Rg1 Rf3+

και ακολουθεί Re3   0–1

 Granda Zuniga Julio E (PER) (2592)  -  Estremera Panos Sergio (ESP) (2400)

[A14]

It Pamplona (Spain) (8), 2007

Τα λευκά αντιλαμβάνονται ότι το πλεονέκτημα του ζεύγους μπορεί να μετατραπεί σε μεγαλύτερο με ανόμοιους αξιωματικούς.

 24.Bxb4! cxb4 25.Bxb7 Qd3 26.Bd5?!

Τα ελεύθερα πιόνια πρέπει να σπρώχνονται 26.c5! a5 27.c6 Qd6 28.Rbc1 Qc7 29.d4 με πλεονέκτημα. Προσοχή ήθελε η παγίδα 26.Rxb4? Bc3! 27.Rb3 Qc2 και ξαφνικά τα μαύρα αποκτούν παιχνίδι.

26...Qa3 27.c5 b3 28.Bxb3 Qxc5 29.Rbc1 Qa5 30.Kh1 Bb2 31.Rc2 Bf6 32.Rdc1 g6

Το σχέδιο βασίζεται στην προώθηση των πιονιών στο κέντρο σε συνδυασμό με την πίεση στο ζ7.

33.e4 Bg7 34.e5 Qb4 35.Rf1 Rd4 36.f5 gxf5 37.Rxf5 Rg4 38.Qf3 Qd4

Καλύτερο είναι 38...Kh8 39.Rxf7 Bxe5 40.h3 Rh4 41.Qf5 Qe4+ 42.Qxe4 Rxe4 με λίγες τύχες για τα μαύρα.

39.Rc1 Qxd2 40.Rf1

 Κέρδιζε ταχύτερα η συνέχεια 40.Rd1 Qb4 41.Rxf7 Kh8 42.Rb7!

40...Rh4 41.Qg3 Rxb3 42.axb3 Qd5+ 43.Qf3 Qxf3+ 44.R1xf3 Re4 45.Rxf7 Bxe5 46.Re7 1–0

Hector,Jonny (2505)  –  Hillarp Persson,Tiger (2410)

[B96]

VISA GP Reykjavik (2), 1998

1.e4 c5 2.Nf3 d6 3.d4 cxd4 4.Nxd4 Nf6 5.Nc3 a6 6.Bg5 e6 7.f4 Qc7 8.Qf3 b5 9.a3 Nbd7 10.g4 Be7 11.Bxf6 gxf6 12.f5 Ne5 13.Qh3

 Qb6 14.Nce2 Nc6

 Σε τέτοιου είδους θέσεις σημαντικό ρόλο παίζει η πρωτοβουλία και για αυτό το λόγο θα έπρεπε να προτιμηθεί η θυσία πιονιού με 14...b4 15.a4 b3 16.Nxb3 Rb8 με αντιπαιχνίδι.

15.Nxc6 Qxc6 16.0–0–0 Qc5 17.Nf4 Ra7

Ενδιαφέρον έχει πάλι η θυσία πιονιού για το άνοιγμα της στήλης β με 17...b4 18.Nd3 Qb6 19.Nxb4 a5 20.Nd3 Rb8 21.fxe6 Bxe6 Τα μαύρα δεν θέλουν να δώσουν υλικό και μη μπορώντας να βρουν ικανοποιητικό σχέδιο κουνάνε άσκοπα τον αξιωματικό χωρίς κάποιο συγκεκριμένο σχέδιο.

18.Rd2 Bd8 19.Bg2 Ba5 20.c3 Bd8 21.Rhd1 a5 22.fxe6 fxe6 23.Rxd6 Be7 24.Nxe6 Bxe6 25.Rxe6

Ο μαύρος βασιλιάς δεν μπορεί να βρει ασφαλές καταφύγιο. Σύντομα θα μπει στη μάχη και ο αξιωματικός δίνοντας τη νίκη από τα λευκά τετράγωνα.

 Kf7 26.g5

Κέρδιζε αμέσως η θυσία πύργου με 26.e5 Kxe6 27.g5+ Kf7 (27...Kxe5 28.Rd5+ Qxd5 29.Qe3+ Kd6 30.Bxd5) 28.Qh5+ Kf8 29.gxf6.

 26...Qxg5+ 27.Kb1 b4 28.Rc6 bxa3

29.e5!  Qxe5

 Έχανε και η συνέχεια 29...Qg6+ 30.Ka2 axb2 31.Bd5+ Kg7 32.exf6+ Bxf6 33.Rxf6! Qxf6 34.Qg3+

30.Bd5+ 30...Kf8 31.Qc8+ Kg7 32.Rg1+ Kh6 33.Qh3+

με ματ σε λίγες κινήσεις   1–0

Anand,Viswanathan (2786)  -  Kramnik,Vladimir (2754)

[C42]

Amber-blind 14th Monte Carlo (4), 2005

Σε αυτή τη θέση τα λευκά θα προσπαθήσουν να επιτεθούν στο μαύρο βασιλιά που βρίσκεται στο κέντρο. Οι ανόμοιοι αξιωματικοί δίνουν ακόμα μεγαλύτερο πλεονέκτημα στον Ινδό παγκόσμιο πρωταθλητή.

 29.g5 Rf4 30.Rh6 Bxg5 31.Rxg6 Bf6 32.Rh6 Qe5 33.c3 Qxe2 34.Bxe2 Rf2 35.Bg4 b5

Τα μαύρα προσπαθούν λανθασμένα να βρουν αντιπαιχνίδι. Έπρεπε να προσπαθήσουν να μειώσουν την επιθετική ισχύ των λευκών αλλάζοντας ένα ζευγάρι πύργων με 35...Rg8 36.Bh3 Rh8 37.Rxh8+ Bxh8 38.Rg1 Kc7 με τύχες για ισοπαλία.

36.d6 Rg8 37.Bh3

b4?

 Το αποφασιστικό λάθος. Δεν έπρεπε να επιτραπεί η κατοχή της έβδομης γραμμής από τον αντίπαλο: 37...Rg5 38.Rh7 Bg7 και η μάχη συνεχίζεται.

 38.Rh7 bxc3 39.bxc3 Rg3 40.Re1 Be5 41.Rd7+ Kc8 42.Rf7+ Rxh3 43.Rxf2 Bxd6 44.Kc2 Kd7 45.Ree2 Kc6 46.Rf6 Kc7 47.Ree6 Rh2+ 48.Kd3 Rh3+ 49.Kc4 Rh4+ 50.Kb3 c4+ 51.Ka4 Rh2 52.Rxd6 1–0

Gamboa,Nelson (2405)  –  Epishin,Vladimir (2590) [B70]

NY op New York (6), 1998

1.e4 c5 2.Nf3 d6 3.d4 cxd4 4.Nxd4 Nf6 5.Nc3 Nc6 6.g3 g6 7.Bg2 Nxd4 8.Qxd4 Bg7 9.Bg5 Be6 10.Qd2 Ng4 11.Nd5 Bxd5 12.Qxd5

Καλύτερο είναι το κόψιμο με το πιόνι: 12.exd5 h6 13.Bf4 g5 14.Be3 Nxe3 15.fxe3 Bxb2 16.Rb1 Bf6 17.Rxb7.

 12...Qb6 13.0–0 h6 14.Bf4 Rc8

Τα μαύρα έχασαν την ευκαιρία να κερδίσουν πιόνι 14...Bd4 15.Rad1 Bxf2+ 16.Kh1 0–0.

 15.Bh3  15...h5 16.c3 Rc5 17.Qd2 Ne5 18.Bxe5 Rxe5 19.Rae1

 Η εκτίμηση της θέσης δείχνει ότι τα μαύρα έχουν ελαφρύ πλεονέκτημα. Υπάρχει πιο ελαστική δομή πιονιών και ενεργητικότερος αξιωματικός.

19...g5! 20.Qe3 Rc5 21.Qe2 g4 22.Bg2 Be5 23.Rd1 Kd7

Τα μαύρα μεταφέρουν τον βασιλιά στην πτέρυγα της βασίλισσας πριν αρχίσουν την επίθεση με την διάσπαση h4. To σημαντικότερο πρόβλημα του λευκού είναι η περιορισμένη ακτίνα δράσης του αξιωματικού λόγω του πιονιού στο ε4.

24.Kh1 Kc7 25.Rd2 Kb8 26.f4

Καλύτερο ήταν να περιμένουν παθητικά με 26.Qe3 h4 27.Κg1.

26...gxf3 27.Rxf3

 h4 28.gxh4

 Έπρεπε να προσπαθήσουν να κρατήσουν κλειστές τις γραμμές με g4.

 28...Bf6 29.Rf5 Rxh4 30.Rxc5 Qxc5µ 31.Rd5 Qc8 32.Rf5 Be5 33.h3 Qe6 34.Qb5 a6

Λάθος που δίνει ξαφνικά αντιπαιχνίδι. Έπρεπε 34...Rh8.

35.Qe8+ Ka7 36.Qxf7 Qh6 37.Qxe7 Rh5! 38.Qf7

Περισσότερες τύχες υπάρχουν σε φινάλε χωρίς βασίλισσες με τη συνέχεια 38.Qf8 Qc1+ 39.Rf1 Qxb2 40.Qf2+ Qxf2 41.Rxf2 Bxc3 42.Rf7 Be5 43.Kg1.

38...Rxf5 39.Qxf5 Qc1+ 40.Qf1 Qxb2

Παρά το γεγονός ότι τα λευκά είναι σε φινάλε με πιόνι πάνω η θέση τους είναι πολύ δύσκολη. Η διαφορά των δύο αξιωματικών είναι εμφανής ενώ επίσης τα πιόνια είναι αδύνατα.

41.Qg1+ Kb8 42.a4 42...Qb3 43.Bf3 Qxa4 44.h4 Qc4 45.h5 a5–+ 46.h6 a4 47.h7 Kc7 48.Qb1 Qxc3 49.Kg2 Qb2+ 50.Qxb2 Bxb2 51.Bh5 b5 52.Bf7 Kb6 53.Kf3 b4 54.Ke3 b3 55.Kd3 Kc5  0–1

Barlov,Dragan (2490)  -  Kovacevic,Aleksandar (2515)

[B50]

JUG-ch53 Belgrade (3), 1998

Σε αυτή τη θέση τα λευκά έχουν και υλικό πλεονέκτημα αλλά και πιο ενεργητικό αξιωματικό. Αντίθετα ο αξιωματικός του μαύρου μπορεί να περιοριστεί με την προώθηση των λευκών πιονιών της πτέρυγας του βασιλιά.

 36.Qh5 Be4 37.Re2 Rg6 38.Bg3 38...Kh7 39.Kh2 a6 40.Qh4 Bd3 41.Rd2 Be4 42.Qf4 42...Rf6 43.Qe3 Rg6 44.f3 Bf5 45.Qe5 Qe6 46.Re2 Qd7 47.Qe7 Qc6 48.Be5 Qd7 49.Qxd7 Bxd7

50.g4

Η αλλαγή βασιλισσών δεν διευκολύνει την άμυνα. Το φινάλε είναι κερδισμένο για τα λευκά καθώς το σχέδιο προώθησης των πιονιών στην πτέρυγα του βασιλιά με f4-f5 και h4,g4-g5 δεν μπορεί να αποτραπεί και επίσης υπάρχουν τα αδύνατα πιόνια α6 και δ5.

 50...Rc6?

 Λάθος που επιταχύνει το τέλος. Έπρεπε να δοκιμαστεί 50...h5 51.Kg3 hxg4 52.hxg4 Kg8 53.Bf4 Kf7 χωρίς να υπάρχουν όμως ρεαλιστικές πιθανότητες σωτηρίας.

 51.Bxg7 Bxg4 52.hxg4 Kxg7 53.Kg3 Kf6 54.Re5 Rd6 55.Kh4 1–0

Granda Zuniga,Julio E (2535)  -  Torre,Eugenio (2555)

Thessaloniki (ol), 1988

Σε αυτό το παράδειγμα η διαφορά στην κινητικότητα των αξιωματικών είναι μεγάλη. Ο μαύρος αξιωματικός βρίσκεται στο ισχυρό τετράγωνο δ5 μπροστά από το απομονωμένο δ4. Αυτό σε συνδυασμό με την υπεροχή στην ε στήλη δίνει σημαντικό πλεονέκτημα στα μαύρα

 24...Qd3 25.Qd2 Qa6! 26.Rxe6 Rxe6 27.Rf2 Qb5 28.Kg1 a5

Το σχέδιο του μαύρου είναι η προώθηση των πιονιών στην πτέρυγα της βασίλισσας για να δημιουργηθούν νέες αδυναμίες.

 29.Qd1 Re3 30.Qd2 Re8 31.Qc2 Qa6 32.Qd1 Re6 33.Qf1 b5 34.Re2

 Τα λευκά σωστά επιδιώκουν αλλαγή πύργων.

34...a4 35.Rxe6 Bxe6 36.Qe1

Qa8

Προσοχή θέλει η παγίδα  36...axb3 37.axb3 Bxb3?! 38.Qe8+ Kh7 39.Qe4+ με διαρκές σαχ καθώς η συνέχεια 39...g6? 40.d5! είναι επικίνδυνη.

37.Qe5

Δεν λύνει τα προβλήματα η θυσία πιονιού για να ελευθερωθεί ο αξιωματικός με 37.d5 Bxd5 38.bxa4 38...Qxa4 39.Qg3 Qa7+ 40.Kh2 f6 41.Bxf6 Bxa2 και τα μαύρα έχουν κερδισμένη θέση.

37...Bd5

Σημαντική κίνηση για να αποτραπεί το d5.

38.Kh2  38...axb3 39.axb3 Qa3 40.Bd2 Qxb3

Τα μαύρα αποκτούν πλέον υλικό πλεονέκτημα και ελεύθερο πιόνι.

 41.Kg3 Qc2 42.Bb4 Kh7 43.Bf8 f6 44.Qc7 Qg6+ 45.Kf2 Qg5 46.Qa7 h5 47.Bd6 Qd2+ 48.Kg1
 

 b4 49.Bf8 Qg5 50.Bxb4 Bxf3 51.Qa2 Qc1+ 52.Kh2
Αν 52.Kf2 Bd5 53.Qd2 Qh1 54.Qd3+ g6 55.Qg3 g5 με μεγάλο πλεονέκτημα.

 52...Qf4+ 53.Kh1 Qxd4 54.gxf3 Qxb4

 Το φινάλε βασιλισσών είναι εύκολα κερδισμένο.

55.Qc2+ Kh6 56.Qxc6 Qe1+ 57.Kg2 h4 0–1

ΑΣΚΗΣΗ

Anand Viswanathan (IND) (2801)  –  Adams Michael (ENG) (2729)

[E15]

It (cat.20) Wijk aan Zee (4), 2008

Να γίνει εκτίμηση θέσης. Τι θα παίζατε με τα λευκά;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Το πλεονέκτημα είναι εμφανές ότι ανήκει στα μαύρα. Ο αξιωματικός που ελέγχει τη μεγάλη διαγώνιο είναι καλύτερος από τον αντίστοιχο λευκό που εμποδίζεται από το πιόνι δ4. Επιπλέον τα μαύρα έχουν καλύτερη δομή πιονιών έχοντας δύο νησίδες ενώ τα λευκά έχουν τρεις. Τα λευκά έχουν δύο πλάνα άμυνας. Μπορούν να περιμένουν παθητικά προσπαθώντας να δημιουργήσουν φρούριο ή όπως έκαναν στην πατρίδα να θυσιάσουν το απομονωμένο πιόνι για να απελευθερώσουν τον αξιωματικό

36.d5!

 Αν αποφάσιζαν να περιμένουν παθητικά μια χαρακτηριστική συνέχεια θα ήταν 36.Qb3 Bd5 37.Qd3 b5 38.a3 Bb7 39.Qe3 Qd5 40.Ke2 Kf7 41.Bc1 Qg2+ 42.Qf2 Qh1 43.Qe3 Bd5 44.Kd2 Kg6 45.Kc3 Kh5 και καθώς  η κάθοδος του βασιλιά δεν μπορεί να αποτραπεί, η θέση των λευκών είναι πολύ δύσκολη.

 36...Qxd5 37.Qc3 Qd7 38.Qd4 Qc7 39.Qc3 Qf7 40.a3 b5 41.Qe5 Kh7 42.Qd4 Bd5 43.Bc3 Qg6 44.Qd1 Qf7 45.Qd4 Ba8 46.Qe3 Qb7 47.Bd4 Qh1 48.Ke2 Be4 49.Kd2 Kg6

 50.Qe1 Qf3 51.Qe3 Qf1 52.Qe2 Qb1 53.Qe3 Qc2+ 54.Ke1 Qc4 55.Qc3 Qd5 56.Bxg7 Qd3 ½–½

Απομονωμένο Πιόνι

Επιμέλεια: Κώστας Τσιάμης

Απομονωμένο λέγεται το πιόνι που δεν έχει στις ακριβώς διπλανές του στήλες άλλο πιόνι ίδιου χρώματος. Υπάρχουν 2 μεγάλες κατηγορίες τέτοιων πιονιών.

1) Απομονωμένα πιόνια σε οποιοδήποτε σημείο της σκακιέρας .

2) Η ειδική περίπτωση απομονωμένου πιονιού στο d4 για το λευκό και d5 αντίστοιχα για τον μαύρο.

Η πρώτη κατηγορία απομονωμένου πιονιού θεωρείται ως αδυναμία. Το πιόνι δεν μπορεί να υποστηριχτεί  ‘οικονομικά’ από άλλο πιόνι και πρέπει να το υποστηρίζουν ελαφρά και βαριά κομμάτια. Η δεύτερη κατηγορία έχει πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον και είναι αυτή που θα μας απασχολήσει. Εμφανίζεται από πάρα πολλά ανοίγματα. Η κύρια τυπική πιονοδομή που θα μας απασχολήσει είναι αυτή που φαίνεται στο ακόλουθο διάγραμμα.

Ένα τέτοιο απομονωμένο πιόνι έχει πλεονεκτήματα αλλά και μειονεκτήματα που αναλύονται παρακάτω:

A) Πλεονεκτήματα

1) Δίνει χώρο.

2) Ελέγχει τα σημαντικά τετράγωνα e5 και γ5.

3) Δίνει πιο γρήγορη ανάπτυξη.

4) Υπάρχει η δυνατότητα για χτύπημα στο κέντρο με την προώθηση του πιονιού.

5) Προσφέρει δυνατότητες για επίθεση στο Βασιλιά.

Β) Μειονεκτήματα

1) Το ίδιο το πιόνι, ειδικά όσο αλλάζονται κομμάτια και η παρτίδα πηγαίνει προς το φινάλε.

2) Το τετράγωνο μπροστά από το πιόνι θεωρείται ‘τρύπα’ και μπορεί εύκολα να ελεγχθεί από τα αντίπαλα κομμάτια.

3) Η αποφυγή αλλαγών από την παράταξη που έχει το απομονωμένο μπορεί να οδηγήσει σε παραχωρήσεις.

4) Ψυχολογική πίεση που υπάρχει αρκετές φορές οδηγεί σε βιαστικές επιθέσεις.

Τα αντίστοιχα ισχύουν στην περίπτωση που έχει ο μαύρος το απομονωμένο πιόνι d5.

Παρακάτω αναλύονται κάποιοι κανόνες και τυπικές ιδέες για τον χειρισμό αυτών των θέσεων και από τις 2 παρατάξεις.

Στόχοι του λευκού:

1) Αποφυγή απλοποίησης της θέσης.

2) Έλεγχος του e5 με ίππο και επίθεση στην πτέρυγα του βασιλιά ή έλεγχος του γ5 και επίθεση στην πτέρυγα της βασίλισσας.

3) Η προώθηση d5, αν ο μαύρος δεν ελέγχει ικανοποιητικά το τετράγωνο d5, για να ανοίξει η θέση. Κάποιες φορές η προώθηση αυτή γίνεται ακόμα και με θυσία πιονιού.

4) Η προώθηση f2-f4-f5 που ανοίγει την στήλη f και τη διαγώνιο a2-g8 και επίθεση στο σημείο f7.

Στόχοι του μαύρου:

1) Πίεση στο πιόνι d4 με κατάλληλη τοποθέτηση ελαφρών κομματιών όπως Bf6 και Nc6.

2) Έλεγχος του τετραγώνου d5 για να μην μπορεί ο λευκός να κάνει την διάσπαση d5.

3) Τοποθέτηση ελαφρού κομματιού (κατά προτίμηση ίππου) στην ‘τρύπα’ d5 που δεν μπορεί εύκολα να διωχθεί.

4) Αναζήτηση απλοποιήσεων που θα οδηγήσουν σε φινάλε. Εκεί η αδυναμία του απομονωμένου είναι συνήθως καθοριστική.

5) Διατήρηση ενός τουλάχιστον ζεύγους Πύργων στο παιχνίδι.

Η ακόλουθη κλασσική παρτίδα είναι ένα παράδειγμα της αξιοποίησης των πλεονεκτημάτων που προσφέρει το απομονωμένο πιόνι, με την επίθεση στην πτέρυγα του βασιλιά.

Botvinnik,Mikhail  -  Vidmar,Milan Sr

D40

1.c4 e6 2.Nf3 d5 3.d4 Nf6 4.Bg5 Be7 5.Nc3 0-0 6.e3 Nbd7

Παίζονται επίσης και οι κινήσεις Rc1 και Qc2 που καθυστερούν την ανάπτυξη του Bf1 περιμένοντας την κίνηση d5xc4 για να ακολουθήσει Bxc4 με κέρδος χρόνου.

7.Bd3 c5 8.0-0 cxd4 9.exd4 dxc4 10.Bxc4

Diagram

Χαρακτηριστική θέση στο απομονωμένο πιόνι. Ο λευκός μετά από κάποια λάθη του μαύρου θα επιτεθεί στον αντίπαλο βασιλιά με τις κινήσεις Ne5 kai f2-f4-f5. Το κύριο πρόβλημα του μαύρου είναι η έλλειψη χώρου και η ανάπτυξη του Bc8.

Nb6?!

[Καλύτερο ήταν το 10...a6 11.a4 Nb6 12.Bd3 Nbd5 και τα μαύρα έχουν δημιουργήσει αδυναμίες]

11.Bb3 Bd7 12.Qd3 Nbd5?

[Αγνοώντας τον βασικό κανόνα που λέει ότι η παράταξη που έχει λιγότερο χώρο πρέπει να επιδιώκει αλλαγές. Καλύτερο ήταν το 12...Nfd5 13.Be3 ( 13.Bc2 g6 14.Bxe7 Qxe7 15.Nxd5 Nxd5 16.a3 Bc6= ) 13...Nxc3 14.bxc3 Qc7 15.Ne5 Ba4 και ο μαύρος καταφέρνει να απλοποιήσει τη θέση]

13.Ne5 Bc6 14.Rad1 Nb4?

Τα μαύρα αγνοούν τις δυναμικές δυνατότητες που παρέχει το απομονωμένο πιόνι και χάνουν πολύτιμο χρόνο. Έπρεπε να φέρουν και άλλες δυνάμεις στο παιχνίδι, όπως [14...Rc8 ; 14...Qa5]

15.Qh3

Τυπική μανούβρα για την βασίλισσα σε αυτές τις θέσεις. Από το θ3 πιέζει τα αδύνατα σημεία ε6 και θ7.

Bd5 16.Nxd5 Nbxd5 17.f4!±

Η απειλή f5 δεν αντιμετωπίζεται ικανοποιητικά

Rc8

17...g6? 18.Bh6 Re8 19.Ba4+-, 17...Ne4?

Παίζουν τα λευκά και κερδίζουν

Diagram

18.Nxf7! Rxf7 ( 18...Kxf7 19.Rde1+- ) 19.Qxe6+-.

18.f5 exf5 19.Rxf5 Qd6

Diagram

20.Nxf7!

Και πάλι αυτή η θεματική θυσία οδηγεί στην νίκη

Rxf7 21.Bxf6 Bxf6

21...Nxf6 22.Rxf6+-.

22.Rxd5 Qc6 23.Rd6 Qe8 24.Rd7 1-0

Illescas Cordoba,Miguel 2635  -  Anand,Viswanathan 2765

D27

1.d4 d5 2.c4 dxc4 3.Nf3 a6 4.e3 Nf6 5.Bxc4 e6 6.0-0 c5 7.Bb3 Nc6 8.Qe2 cxd4 9.Rd1 Be7

Καλύτερο θεωρείται 9...d3!? 10.Rxd3 Qc7 11.Nc3 Be7 12.e4 Nd7 13.Be3 Nc5 14.Rdd1 0-0 15.Rac1 Nxb3 16.axb3 Rd8 17.Na4 Rxd1+ 18.Qxd1 Bd7 19.Bb6 Qc8 20.Ne5 Be8 21.Nd3 e5 με ισότητα Topalov,V (2750)- Karpov,A (2775) ½-½ Las Palmas 1996.

 10.exd4 Na5!

Σημαντική κίνηση στη μάχη για το τετράγωνο δ5. Ο αξιωματικός απομακρύνεται από τον έλεγχό του ενώ παράλληλα προετοιμάζεται ο έλεγχός του από τον αξιωματικό που θα τοποθετηθεί στην διαγώνιο α8-θ1.

11.Bc2 b5 12.Nc3

Καλύτερο ήταν 12.a4!? b4 13.Bg5 Bb7 14.Nbd2 με μικρό πλεονέκτημα του λευκού.

12...Bb7 13.Ne5 Rc8 14.a3?

Χάσιμο χρόνου. Έπρεπε 14.Bg5 0-0 15.Rac1=.

14...0-0 15.Rd3?!

Ο λευκός υπερεκτιμά τις επιθετικές δυνατότητες που του προσφέρει το απομονωμένο πιόνι και αμελεί την ολοκλήρωση της ανάπτυξης. Έπρεπε 15.Bg5 Nd5 16.Qd3 g6 17.Bxe7 Qxe7 =+.

15...Nc4!∓

16.Rg3?

16.Rh3? Qxd4 17.Bxh7+ Nxh7 18.Qh5 Be4-+, 16.Bg5? Nxb2 17.Rh3 g6∓ ή 16.Ng4!? g6 17.Nxf6+ Bxf6 18.b3∓.

16...Qxd4! 17.Bh6?

Έπρεπε 17.Nxc4 Qxc4 18.Bd3 Qc7 19.Bh6 Ne8∓.

17...Nxe5 18.Rxg7+

18.Rd1 Qc5 19.Bxg7 Ng6-+.

18...Kh8 19.Rd1

19.Rg5 Rg8!-+.

19...Qc5 20.Rd5

20.Rg5 Rg8 21.Rxe5 Rxg2+ 22.Kf1 Rxh2-+.

20...Bxd5

20...Nf3+!? 21.Qxf3 Bxd5-+.

21.Qxe5 Be4!-+ 0-1

Ασκήσεις:

Άσκηση 1

Agrest,Evgenij 2592  -  Brynell,Stellan 2484

Παίζει ο Λευκός. Χρόνος σκέψης 10 λεπτά.

Άσκηση 2

Brynell,Stellan 2489  -  Akesson,Ralf 2463

Παίζει ο Μαύρος. Χρόνος σκέψης 10 λεπτά.

Λύσεις Ασκήσεων

Άσκηση 1

Agrest,Evgenij 2592  -  Brynell,Stellan 2484

15.Ra3!

Τυπική μανούβρα μεταφοράς πύργου στην επίθεση μέσω της 3ης γραμμής

Qe7?!

Αν 15...b6 16.Qe4 Bb7 17.Qxb7 Bxe5 18.Rh3 Bf6 19.Bf4 Qc8 20.Qe4 g6 21.Be5 με επίθεση; Καλύτερο ήταν 15...Bd7!? 16.Qe4 Bc6 17.Nxc6 bxc6 18.Rh3 g6 19.Bf4 Ra7 20.Be5 Rd7.

16.Ng4 Bd7

16...Bg5 17.Bxg5 Qxg5 18.Rg3±.

17.Nxf6+ Qxf6 18.Rg3! Bxa4?

Λάθος σε ήδη δύσκολη θέση, 18...b5?! 19.axb5 axb5 20.Bg5 Qf5 21.Bh6 bxc4 22.Bxg7 f6 23.Bxf6+ Kf7 24.Bg7±. Έπρεπε 18...Rfc8!? 19.Bg5 Qf5 20.Bd2±

19.b3 Bc6

Παίζουν τα λευκά και κερδίζουν

Diagram

20.d5!+- Nxd5 21.Bb2 Qh6 22.Bxg7 Qxg7 23.Rxg7+ Kxg7 24.Qe5+ f6

24...Kg8 25.Bxd5 Bxd5 26.Qg5+ Kh8 27.Qf6+ Kg8 28.Rd4+-.

25.Qxe6+- Rae8 26.Qh3 Nf4 27.Qg3+ Ng6 28.f3 Re7 29.Rd6 Rfe8 30.h4

και ο λευκός κέρδισε σε μερικές κινήσεις 1-0

Άσκηση 2

Brynell,Stellan 2489  -  Akesson,Ralf 2463

17...Nxe4 18.Qxe4 Bc6!

Αυτή είναι η βασική ιδέα που στόχο έχει να ελέγξει το κρίσιμο τετράγωνο δ5 και να κάνει και επιπλέον αλλαγές.

19.Nxc6 bxc6!

Diagram

Φαινομενικά δημιουργεί και ο μαύρος απομονωμένο πιόνι. Στην πραγματικότητα ενισχύεται ο έλεγχος του δ5.Το πιόνι δ4 είναι πολύ περισσότερο αδύνατο από το γ6.Παράλληλα μετά τις αλλαγές ο ίππος είναι καλύτερος από τον αξιωματικό. Μεγάλο λάθος θα ήταν 19...Nxc6? 20.d5 και ο λευκός καταφέρνει και να αλλάξει το δ4 και να ανοίξει την θέση για τον αξιωματικό του που τώρα θα υπερισχύει σαφώς του ίππου.

20.Bd3 g6 21.a5 Qd6 22.Qe2 Qxd4 23.Bxa6 Rfb8

Ο λευκός κατάφερε να αλλάξει το δ4 για το α6 αλλά η πρωτοβουλία του μαύρου παραμένει καθώς ελέγχει το κέντρο και πιέζει στις στήλες α και β.

24.Red1 Qf6 25.Rd2 Nd5=+

Diagram

26.g3 Qd8 27.Rd4 Ra7 28.Rda4 Qf6 29.Bc4 Rxb2 30.Qe1 Nc3 31.R4a3 Ne4 32.Be2 h5 33.a6 h4 34.Rc1 h3 35.Rf3 Qd4 36.Re3 Nd2 37.Rxc6?

37.g4 c5 38.Rxh3 Rd7 39.Ra3 c4∓.

37...Qd5 38.Rc8+ Kh7 39.Bf1?

39.f3 Qd4 40.Rcc3 Rxa6-+.

39...Rb1 40.Rc1 Nxf1 0-1

Η βαριάντα Sveshnikov της Σικελικής άμυνας προκύπτει μετά τις κινήσεις 1.e4 c5 2.Nf3 Nc6 3.d4 cxd4 4.Nxd4 Nf6 5.Nc3 e5.

Διάγραμμα 1

Στο παρελθόν η βαριάντα θεωρούνταν υποδεέστερη. Σήμερα όμως παίζεται πολύ συχνά και σε υψηλό επίπεδο και χρησιμοποιείται από κορυφαίους σκακιστές όπως οι Kramnik και Leko. Κύριο χαρακτηριστικό των θέσεων που προκύπτουν είναι το ισχυρό τετράγωνο d5 για το λευκό, το καθυστερημένο πιόνι d6 και οι προσπάθειες για δυναμικό παιχνίδι από την πλευρά του μαύρου.

Διάγραμμα 2

Το γενικό πλάνο του λευκού είναι να ελέγξει το d5 συνήθως με ίππο, να κάνει αλλαγές που θα τονίσουν την αδυναμία των τετραγώνων d5 και d6 και παράλληλα να σταματήσει το αντιπαιχνίδι.

Από τν άλη πλευρά ο μαύρος προσπαθεί να κάνει διασπάσεις πιονιών για να δημιουργήσει αδυναμίε σην πτέρυγα της βασίλισσας ή τη διάσπαση f5 με προσπάθεια επίθεσης στον αντίπαλο βασιλιά. Ένα πρόβλημα που πρέπει να λύσει ακόμα είναι ο μαυροτετράγωνος αξιωματικός που περιορίζεται από τα δικά του πιόνια d6, e5.

Η πρώτη παρτίδα αποτελεί χαρακτηριστική περίπτωση εκμετάλλευσης του τετράγωνου d5 με την τοποθέτηση ίππου μετά από μια σειρά αλλαγών ελαφρών κομματιών.

Unzicker,Wolfgang  -  Dunphy,William

B33

Madrid (7) 1957

1.e4 c5 2.Nf3 e6 3.d4 cxd4 4.Nxd4 Nf6 5.Nc3 Nc6 6.Ndb5 d6 7.Bf4 e5 8.Bg5 a6 9.Na3 Be6 10.Nc4 Bxc4?

Σημαντικό στρατηγικό λάθος που παραχωρεί τα λευκά τετράγωνα. Σε όλη την παρτίδα η έλλειψη του λευκοτετράγωνου αξιωματικού θα είναι εμφανής [10...Rc8 11.Bxf6 gxf6 12.Ne3 (12.Bd3 Ne7 13.Ne3 Bh6 14.0-0+= ½-½ Anand,V (2710)-Morovic Fernandez,I (2570) Las Palmas 1993) 12...Bh6 13.Ncd5+= ½-½ Shamkovich,L (2450)-Arnason,J (2500) Reykjavik 1984] 11.Bxc4 Be7 12.0-0 0-0 13.Bxf6!

Τυπική αλλαγή. Όλη η μάχη γίνεται για το τετράγωνο d5.

Bxf6 14.Nd5 g6 15.Qd3 Bg7 16.Rad1 b5 17.Bb3 Nd4 18.c3 Nxb3 19.axb3  

Ο ίππος στο d5 ελέγχει όλη την σκακιέρα. Μετά τις αλλαγές προέκυψε και νέα αδυναμία του πιονιού α6. Ο λευκός θα τριπλώσει τα βαριά κομμάτια στην στήλη α. Από την άλλη πλευρά ο μαύρος έχει τα πρόβλημα του κακού αξιωματικού που δεν θα καταφέρει να το λύσει. Το χτύπημα στο κέντρο με f7-f5 δεν μπορεί να βοηθήσει το μαύρο να βρει αντιπαιχνίδι.

Re8 20.b4 Qb8 21.Ra1 Qb7 22.Ra5 Rec8?

Πολύ παθητική αντιμετώπιση της θέσης .Έπρεπε να δοκιμάσει 22...f5 23.f3 Rf8 24.Rfa1 fxe4 25.fxe4 Bh6 26.b3±.

23.Rfa1 Bf8 24.b3 Rc6 25.h3

Χαρακτηριστική κίνηση που δείχνει την έλλειψη παιχνιδιού από τον μαύρο. Ο λευκός χωρίς να βιάζεται αντιμετωπίζει πιθανό πρόβλημα που θα έχει στην πρώτη γραμμή.

Qc8 26.Qe2 Rb8 27.Qa2 f5 28.exf5 gxf5 29.Rxa6 Qxa6 30.Qxa6 Rxa6 31.Rxa6+-  

Rb7 32.Rb6 Rxb6 33.Nxb6 Kf7 34.Nd5 Ke6 35.c4 Kd7 36.cxb5 Kc8 37.Kf1 Kb7 38.Ke2 Bh6 39.Kd3 Bg5 40.g4 f4 41.Ke4 h6 42.Kf5 Bh4 43.f3 Be1 44.Ke4 Bh4 45.Kd3 Be1 46.Kc4 Kc8 47.Nf6

1-0

B33

Bronstein,David I

Pilnik,Herman

Moscow ol (Men) fin-A (5) 1956

1.e4 c5 2.Nf3 Nc6 3.d4 cxd4 4.Nxd4 Nf6 5.Nc3 e5 6.Ndb5 d6 7.Bg5 a6 8.Na3 Be6

Δεν χρησιμοποιείται πλέον συχνά σε υψηλό επίπεδο. Καλύτερο θεωρείται η κίνηση b5 που αποτρέπει τη μανούβρα Na3-c4-e3 με έλεγχο του d5 Οι κύριες συνέχειες είναι 8...b5 9.Nd5 (9.Bxf6 gxf6 10.Nd5) 9...Be7 10.Bxf6 Bxf6.

9.Nc4 Nd4?

Χάνει χρόνο. Το σχέδιο του λευκού είναι Ne3 Nce5 c3 έτσι και αλλιώς οπότε ο μαύρος χάνει 2 τεμπο. Η κύρια βαριάντα είναι 9...Rc8 10.Bxf6 gxf6 11.Ne3.

10.Bxf6 gxf6 11.Ne3 Rc8 12.Bd3 h5 13.0-0 h4 14.Ncd5 Bg7 15.c3 Nc6 16.Qf3±  

Είναι προφανές ότι η στρατηγική του μαύρου έχει αποτύχει. Έχασε 2 τέμπο με τις κινήσεις Nd4 και πάλι Nc6, τα κομμάτια του είναι ασύνδετα, έχει τον βασιλιά στο κέντρο και έχει χάσει τη μάχη των τετραγώνων d5 και f5.

Rh6 17.Nf5 Bxf5 18.exf5 Ne7 19.Be4 Nxd5 20.Bxd5  

Ίσως κάποιος νομίσει ότι ο μαύρος έχει πιθανότητες ισοπαλίας εξαιτίας των ανόμοιων αξιωματικών. Αυτό ισχύει όμως μόνο στο φινάλε. Στο μέσον η ύπαρξη ανόμοιων προσφέρει επιθετικές δυνατότητες. Ο λευκός έχει ένα παραπάνω κομμάτι στα λευκά τετράγωνα.

Qb6

20...b5 21.a4+-.

21.Bxb7 Rc7 22.Bd5 Rh8 23.Qg4 Kf8 24.c4 Re7 25.Be4 Re8 26.b3 Bh6 27.Rad1 Ke7 28.Rd5 Rd8 29.Rfd1 Qb4 30.Qe2 Rhg8 31.h3 Qb6 32.Kf1  

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο λευκός έχει τοποθετήσει όλα τα κομμάτια σε άσπρα τετράγωνα. Στόχος πλέον είναι η πίεση ταυτόχρονα στα αδύνατα πιόνια a6,d6.

Qc7 33.Qb2! Rd7 34.Qa3 Rgd8

34...Ra8 35.c5+-.

35.Ra5 Kf8 36.Rxa6 Kg8 37.Qa5

Κέρδιζε επίσης εύκολα και η συνέχεια 37.Bc6 Re7 38.c5+-.

37...Qxa5 38.Rxa5 Bf8 39.Rdd5 Kg7 40.Ke2 Kh6 41.Kf3 Kh5 42.Rdb5 Bh6 43.Ra6

1-0

Η παρτίδα που ακολουθεί παρότι δεν είναι Sveshnikov έχει όλα τα τυπικά της χαρακτηριστικά.

Holmsten,Aleksei 2364  -  Yagupov,Igor 2482

B32

Ubeda op 5th (2) 20.01.2000

1.e4 c5 2.Nf3 Nc6 3.d4 cxd4 4.Nxd4 e5

Αυτή είναι η λεγόμενη βαριάντα Kalashnikov

5.Nb5 d6 6.N1c3 a6 7.Na3 b5 8.Nd5 Be7

Δεν παίζεται συχνά. Κύριες συνέχειες θεωρούνται 8...Nge7 9.c4 Nd4 10.Be3 Nxd5 11.cxd5 Be7 12.Bd3 0-0 13.0-0 Bd7 14.Qd2 Rc8 15.f4+= 1-0 Kotronias,V (2530)-Nikolaidis,K (2275) Athens 1993, 8...Nf6 9.Bg5 Be7 10.Bxf6 Bxf6 και με αναστροφή προκύπτει βασική θέση της Sveshnikov.

9.c3 Nf6 10.Nxf6+ Bxf6 11.Nc2 Rb8!?  

11...Bb7 12.Ne3 Ne7 13.Bd3 (13.Nd5?! Nxd5 14.exd5 0-0 15.g3 Bg5 16.Bg2 f5 17.0-0 Bxc1 18.Rxc1 Qb6 19.b3 Rac8=+ 0-1 Van Oosten,J (1835)-Ikonnikov,V (2550) Gent 1999) 13...d5 14.Qf3+= Svatos,J-Mrva, M Komercni Banka op 1996. Λογική κίνηση για να παιχτεί γρήγορα b4.

12.g3 0-0 13.Bg2 Be6 14.0-0 a5?

Έπρεπε 14...b4 15.Ne3 bxc3 16.bxc3 Qa5! 17.Qd3 (17.Qxd6 Qxc3 18.Bd2 Qd4 19.Nd5∞) 17...Rfc8=.

15.Ne3 b4 16.Nd5+= bxc3 17.bxc3 Bxd5?!

17...Bg5 18.f4 Bh6 19.Ba3±.

18.Qxd5 Ne7 19.Qd3 Qc7 20.Ba3 Rfd8 21.Rab1 Rxb1?

Λάθος που παραχωρεί την στήλη b χωρίς αντάλλαγμα. Έπρεπε 21...Rbc8 22.Rfc1 Bg5 23.Rc2 Qc6±.

22.Rxb1 Nc8 23.Bf1 Be7 24.Qc4!

Η υπεροχή του λευκού είναι εμφανής. Έχει περισσότερο χώρο, καλύτερη συνεργασία κομματιών, το ζεύγος αξιωματικών, το ισχυρό τετράγωνο d5 και μπορεί εύκολα να πιέσει τα αδύνατα πιόνια a5 και d6. Η αλλαγή βασιλισσών θα τόνιζε τις στατικές αδυναμίες του μαύρου.

Qa7

24...Rd7 25.Qxc7 Rxc7 26.Rb8! Rxc3 27.Bb2 Rc2 28.Bh3+-] [24...Qxc4 25.Bxc4 Kf8 26.Rb5+-.

25.Qc6 Bf8 26.Rb7 Qa8 27.Qc7 Ne7 28.Bh3! g6 29.Bc1 d5

29...f5 30.Bg5 Re8 31.exf5 gxf5 32.Bxf5+-, 29...Kg7 30.Bg5 f6 31.Be3+-.

30.Bg5 dxe4 31.Bxe7 Rd1+ 32.Bf1 Qa6 33.c4 Bxe7 34.Rb6 Bd8 35.Qxd8+ Rxd8 36.Rxa6

1-0

Το επόμενο παράδειγμα είναι χαρακτηριστικό της περίπτωσης που ο μαύρος βασιλιάς μείνει στο κέντρο. Ο λευκός ανοίγει γραμμές και σε συνδυασμό με τον ίππο στο δ5 που ελέγχει όλη την θέση κερδίζει σχεδόν σε μινιατούρα.

Wantiez,Fabrice 2315  -  Werner,Ivan 2078

B33

FEFB-ch Elite (5) 10.06.2000

. 1.e4 c5 2.Nf3 Nc6 3.d4 cxd4 4.Nxd4 Nf6 5.Nc3 e5 6.Ndb5 d6 7.a4!?

Εκτός από 7.Bg5 η άλλη κύρια βαριάντα είναι 7.Nd5 Nxd5 8.exd5 Nb8 9.c4 Be7 10.Be2 0-0 11.0-0.

7...Be6

Καλύτερο είναι 7...a6 8.Na3 Be6 9.Bg5 Be7 10.Bxf6 Bxf6 11.Bc4 0-0 12.Nd5 Bg5 13.0-0 Rb8 14.c3 Kh8 15.b4+= Prentos,K (2258)-Vaisser,A (2568) ½-½ Ermioni 2006.

8.Bg5 Be7?

Έπρεπε να προηγηθεί 8...a6 9.Na3 Be7.

9.Bxf6! gxf6

Ο μαύρος έχει πρόβλημα με τον αξιωματικό στο ε7 που είναι κλεισμένος από τα δικά του πιόνια d6,e5,f6 καθώς και με το βασιλιά που δεν μπορεί να βρει ασφαλές μέρος.

10.Nd5 Rc8 11.Bd3 a6

11...f5 12.Nxe7 Nxe7 (12...Kxe7 13.exf5) 13.Nxd6+! Qxd6 14.Bb5++-.

12.Nbc3 h5

12...f5!? 13.exf5 Bxd5 14.Nxd5 Qa5+ 15.Nc3 d5 16.f6 Bxf6 17.Qf3±.

13.0-0 Bf8 14.b4!? Bg7 15.b5 Nb8 16.bxa6 Nxa6 17.Bb5+ Kf8

17...Bd7? 18.Bxd7+ Kxd7 (18...Qxd7 19.Nb6) 19.Rb1+-.

18.f4!

exf4 19.Rxf4 f5 20.exf5! Bxd5 21.Nxd5 Bxa1 22.Qxa1 Rh6

22...Rg8 23.Nf6 Rg7 (23...Rh8 24.Nd7+ Kg8 25.Rf3 h4 26.Rf4 Qg5 27.Rg4+-) 24.Nxh5+-.

23.Qc1 Rh8 24.Qe3 Nc5 25.Rf3 Qh4

25...h4 26.Qd4 Rh5 27.Rf4 Qg5 28.Rg4 Qc1+ 29.Bf1+-.

26.Qc3 Rg8 27.Nf6! Rg4

27...Rg7 28.Rg3 Rxg3 29.hxg3 Qg5 30.Nh7++-.

28.Rh3 1-0

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

B85

Kramer,George Mortimer  -  Estenger,O

USA op (5) 1972

1) Παίζουν τα Λευκά

B33

Liss,Eran 2540  -  Tsesarsky,Ilya 2425

ISR-chT Israel 28.02.1998

2) Παίζουν τα Λευκά

B33

Tal,Mihail  -  Reznicek,Jan

Prague radio sim 1960

3) Παίζουν τα Λευκά

B33

Tal,Mihail  -  Wade,Robert Graham

Reykjavik (6) 1964

 4) Παίζουν τα Λευκά

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΣΚΗΣΕΩΝ

Άσκηση 1

17.Bg5!

Τυπική ιδέα στις θέσεις με αυτή την πιονοδομή. Ο λευκός με την αλλαγή που πραγματοποιεί στο f6 μπαίνει σε θέση καλού ίππου έναντι κακού αξιωματικού. Είναι ιδανική θέση για τον λευκό και μπορεί να προκύψει και από άλλες βαριάντες της Σικελικής εκτός της Sveshnikov όπως για παράδειγμα στη Naidorf με 6…ε5.

Rac8 18.Bxf6 Bxf6 19.Nd5! Qc5+

19...Qxc2 20.Nxf6+ gxf6 21.Qh6 Qb2 22.Rf3 Rc3 23.Kh1! Rfc8 24.Rh3+-.

20.Kh1 Kh8 21.c4 Rg8 22.Rf3 Bd8 23.Rh3 f6 24.Qe2 g6 25.fxg6 Rxg6 26.Qh5 Rg7

Η υπεροχή είναι εμφανής.

 Βρείτε την καλύτερη συνέχεια για τον λευκό  

27.Qe8+ Rg8 28.Qf7 Rg7 29.Rxh7+!! Kxh7 30.Qh5+ Kg8 31.Qe8+ Kh7 32.Re3 Rg5 33.Rh3+ Kg7 34.Qh8+ Kf7 35.Rh7+

1-0

Άσκηση 2

22.Rxc8! Qxc8 23.Nxd6 Qc7 24.Nf7+ Rxf7 25.Qxf7?

Έπρεπε 25.Bxf7! Bxb2 26.Be6 Qe7 27.Bxf5 Rxa2 28.Rd1 Ra1 29.Rxa1 Bxa1 30.Qe2 Bf6 31.Bxe4+- και το φινάλε , αν και έχει δυσκολίες, είναι κερδισμένο.

25...Qxf7 26.Bxf7 Bxb2+=

Το φινάλε έχει δυσκολίες λόγω των ανόμοιων αξιωματικών. Ο λευκός κέρδισε μετά από αρκετές κινήσεις.

1-0

Άσκηση 3

56.g5! fxg5

56...Rh8 57.Qxf6 Rd8 (57...Rxh5 58.Qf8+-) 58.g6+-.

57.Qf8 Rh7 58.Qa8+ Qa7 59.Rxb6+!

1-0

Άσκηση 4

21.Bd7! Re6 

21...Qxd7?? 22.Nf6++-.

22.Bxe6 fxe6 23.Nb6 h5 24.Qe2 Be7 25.f4 Nf7 26.f5

1-0